Doelstelling 6: Klimaatneutrale mobiliteit voor iedereen

Omschrijving doelstelling

Terug naar navigatie - Omschrijving doelstelling

Deze doelstelling is gericht op drie clusters:

  • Elektrische (deel)mobiliteit
  • Iedereen op de fiets
  • Klimaatvriendelijke verplaatsingen van het woon-werkverkeer voor het eigen personeel

Belangrijk hierbij is dat we op het lokale niveau zo veel als mogelijk proberen om aansluiting te vinden op projecten die vanuit het Vlaamse niveau gestuurd worden. Aan de hand van lokale projecten die bottom-up werken, vinden we op die manier synergie met het Vlaamse beleid.

De mobiliteitstransitie zal zich inzetten door tegen 2030 in te zetten op de volgende LEKP indicatoren:

  • 76 deelwagens 
  • 569 laadpuntequivalenten
  • 37.909 m nieuw of structureel opgewaardeerd fietspad.

Hoofdstuk

Terug naar navigatie - Hoofdstuk

Klimaatneutrale mobiliteit voor iedereen

Terug naar navigatie - Klimaatneutrale mobiliteit voor iedereen

De algemene mobiliteitsvisie stelt het STOP-principe voorop: eerst de voetganger, dan de fietser, vervolgens het openbaar vervoer en als laatste het private vervoer.  Dit betekent dat vanuit beleidsmatig oogpunt de elektrificatie van het wagenpark niet als heiligmakend wordt beschouwd. We houden rekening met het rebound-effect: de elektrische wagen wordt meer gebruikt dan een wagen op fossiele brandstof in de veronderstelling dat een elektrische wagen geen uitstoot genereert. Echter, wordt er geen rekening gehouden met de nog steeds aanwezige uitstoot van fijn stof en het feit dat voor de productie van elektrische wagens veel energie en grondstoffen nodig zijn.  Dit brengt als risico met zich mee dat de autodominantie behouden blijft of zelfs versterkt kan worden. Bijgevolg blijven we het STOP-principe als uitgangspunt hanteren.

Het volgende actieplan wordt uitgewerkt:

  • Uitbreiden autodelen
    • In 2023 zijn er maar liefst 8 standplaatsen voor Cambio bijgekomen, namelijk te Gasthuisvest (2 plaatsen), Vismarkt (2 plaatsen), Ten Rode (1 plaats), Frans Boogaertslaan (1 plaats), Het Bergsken (1 plaats) en parking Zaat (1 plaats).
    • Poppy (Free Floating) heeft zich daarentegen even snel teruggetrokken uit Lier als het gekomen was.

    • Het samendelen model van Cambio slaat dus aan bij de Lierenaar. Cambio is ook steeds vragende partij voor jaarlijkse groei. Het blijkt dus dat vaste standplaatsen meer aanslaan bij de Lierse burger dan het Free Floating model. 

  • Uitbreiden/uitrollen laadinfrastructuur:
    • Sinds 01/09/2022 is de concessie voor het plaatsen van publiek toegankelijke laadinfrastructuur voor elektrische voertuigen op openbaar domein in Vlaamse steden en gemeenten van start gegaan.
    • Via het loket Paal volgt Wagen kunnen burgers publiek toegankelijke laadpalen aanvragen op maximaal 250 meter wandelafstand van hun woonst. Ook ondernemingen en taxi-/deelwagenbedrijven kunnen via deze weg aanvragen indienen.
    • Er is ook een e-loket voor de lokale besturen geopend waar voorstellen voor strategische plaatsing kunnen worden doorgegeven.
    • Prognose voor 2024: verwachting is dat er nog heel wat laadpalen zullen bijkomen. Stad Lier streeft naar een duurzame groei waarbij het aanbod ongeveer gelijke trend aanneemt met de vraag. We houden hierbij rekening met de mogelijke risico's aan de elektrificatie en de semi-privatisering van het openbaar domein.
  • Fietsdelen:
    • De Blue Bikes zijn populair in Lier. Volgens het jaarrapport van 2023 blijkt dat stad Lier op de 1ste plaats staat als toplocatie in Vlaanderen waar Blue Bikes ontleend worden. In totaal hebben we 48 toegewezen fietsen op de volgende locaties:
      • station Lier: 32
      • bushalte Lier Veemarkt: 8
      • parking cc De Mol: 8   

    • Wat betreft Donkey Republic loopt dit ook naar behoren. Omwille van een hoge investeringskost, zal er voorlopig niet verder ingezet worden op uitbreiding.

  • Fietsbeleid:
    • Fietsveiligheid van schoolomgevingen: door het scannen van de schoolomgeving wordt er ingezet op de verbetering van de algemene verkeersveiligheid en leefbaarheid.
    • Verbetering fietsinfrastructuur/aanleg nieuwe of opgewaardeerde fietspaden:  er werd deelgenomen aan de subsidieoproep Plan Kopenhagen voor de aanleg van nieuwe fietspaden. 
    • De bestuursdoelstelling investeren in fietspaden, voetpaden en veiligheid zwakke weggebruiker is een overkoepelend project en omvat naast de aanleg van nieuwe fietspaden ook de volgende acties:
      • I.s.m. provincie fietsostrades aanleggen
      • Invoering fietszone
      • Uitrol fietsbeleidsplan (inclusief parkeerbeleid): samen met de Mobiliteitsraad wordt het gebruik van de fiets gestimuleerd.
      • Fietsveiligheid rond scholen (zie supra)
      • Verlichting oversteekplaatsen
  • Verduurzamen van het woon-werkverkeer voor het eigen personeel: middels verschillende maatregelen sporen we ons personeel aan om  de verplaatsing van het woon-werkverkeer op een klimaatvriendelijke wijze te doen: met het openbaar vervoer, te voet of met de fiets. De volgende maatregelen werden genomen:
    • een volledige terugbetaling van woon-werkverkeer met openbaar vervoer
    • een maximalisering van de fietsvergoeding
    • de mogelijkheid voor medewerkers om een fiets te leasen
Doelstelling 6: Deelwagens

Omschrijving

De maatschappij is steeds in verandering: thuiswerk komt vaker voor, brandstof wordt duurder en de mobiliteitsbehoeften variëren. Voor veel gezinnen is de prijs van een eerste of tweede wagen moeilijker te verantwoorden. Om burgers, verenigingen en bedrijven flexibele mobiliteitsoplossingen aan te reiken, bestaan er verschillende koolstofvrije deelwagensystemen. Om de voordelen van een deelwagensysteem te promoten wil het LEKP 2 deelwagens per 1.000 inwoners voor een (koolstofvrij) deelsysteem tegen 2030. Voor stad Lier betekent dit 76 deelwagens tegen 2030.

Volgens het LEKP  is een toegangspunt te interpreteren als toegang tot twee deelwagens. Dit zijn zowel deelwagens in een roundtrip systeem (waarbij de deelwagen wordt opgepikt en teruggebracht naar dezelfde plaats) als free floating systemen (waarbij de deelwagen wordt opgepikt en kan achtergelaten worden in een andere zone) en het delen van privé-wagens (peer-to-peer ofwel P2P) in een kostendelend systeem. Het LEKP beoogt hiermee een deelsysteem dat een multimodale vervoersstructuur zal hebben in Vlaanderen. Alle systemen, buiten de autoverhuur (verwarrend genoeg soms ook P2P genaamd), tellen mee.

Hoe verzamelt het Pactportaal de data voor deze doelstelling?

Autodelen.net werkt samen met deelwagenaanbieders en lokale besturen om autodeelsystemen correct te integreren in de bestaande omgeving. Autodelen.net verzamelt data per gemeente en stuurt de data door naar het Pactportaal.

Bron: Pactportaal van de Vlaamse overheid via autodelen.net
Doelstelling 6: Laadpuntequivalenten

Omschrijving

Het aandeel van elektrische wagens stijgt jaarlijks. Deze evolutie is goed voor het klimaat en de luchtkwaliteit, en kan enkel toegejuicht worden. Toch stellen veel gezinnen de aankoop van een elektrische wagen uit omdat ze geen plaats in hun gemeente hebben om hun elektrische wagen op te laden. Om de positieve evolutie van elektrische wagens te vergroten wil het LEKP 1.0 minstens 1 laadpunt-equivalent per 100 inwoners tegen eind 2030. Deze doelstelling is verscherpt in het LEKP 2.0 tot minstens 1,5 laadpuntequivalenten per 100 inwoners. De pacten spreken hier over (semi-)publieke laadpunten, of laadpunten die voor alle ge-bruikers, al dan niet verbonden aan een bedrijf of entiteit, toegankelijk zijn.  

Doorgaans heeft een publieke laadpaal met een normaal vermogen (≤ 22 kW) twee laadpunten. Afhankelijk van de toegankelijkheid en het laadvermogen telt een laadpunt als één of meerdere laadpuntequivalenten.  Voor een eenduidige telling meten we de doelstelling in het aantal laadpuntequivalenten (en niet in laadpunten).  

Voor Lier betekent dit 569 laadpuntequivalenten tegen het einde van 2030.
 
Hoe verzamelt het LEKP-portaal de data voor deze doelstelling?  

Het departement Mobiliteit en Openbare Werken (DMOW) catalogeert en brengt alle laadpunten, bijhorende laadvermogens en equivalenten in Vlaanderen in kaart. Lokale besturen, burgers en bedrijven moeten geen laadpunten melden bij het portaal. Lokale besturen kunnen een GIS-datalaag met publieke laadpunten raad-plegen en gebruiken.

Bron: Pactportaal van de Vlaamse Overheid via eco-movement
Doelstelling 6: Fietspaden

Omschrijving

In Vlaanderen blijft de wagen (voorlopig) de koning van de weg en dat merken we dagelijks aan de files. Om de files te omzeilen, herontdekten veel mensen de fiets als alternatief voor de wagen. De fiets is niet enkel gezond voor lichaam en geest, maar ook goed voor het klimaat. Om fietsers aan te moedigen en veilig te houden wil het LEKP één meter nieuw of structureel opgewaardeerd fietspad extra per inwoner vanaf 2021 tegen eind 2030.  Voor Lier betekent dit 5.046 meter extra fietspad tegen 2030.


Het LEKP focust hierbij op de (her)aanleg of herinrichting van nieuwe fietsinfrastructuur, de verbetering of het duurzaam en structureel onderhoud van bestaande fietsinfrastructuur. Projecten die zich beperken tot het aanbrengen van signalisatie, verkeersborden en wegmarkeringen (bijvoorbeeld fietssuggestiestroken of gekleurd wegdek) komen niet in aanmerking.  

Het kan gaan over : 

  • De (her)aanleg van fietspaden 
  • De  (her)aanleg van 'kunstwerken' (bruggen, tunnels, …) die een onderdeel vormen van de fietsinfrastructuur 
  • Het structureel onderhoud van fietspaden, zoals het affrezen van toplagen en/of vervangen ervan door rode asfaltlagen
  • De punctuele (her)inrichting van kruispunten, verkeersinrichtingen en oversteekplaatsen met het oog op meer fietsveiligheid 
  • Aanpassingen aan landelijke wegen die enkel voor traag verkeer ingericht worden door aanleg van knips of verkeersfilters
  • Aanpassingen aan trage wegen aanlegd als fietsdoorsteekjes
  • Fietsstraten mits infrastructurele ingrepen aan de weg, zoals snelheidsremmers en ribbelstroken om het inhaalverbod af te dwingen
  • (Her)aanleg van fietssnelwegen
  • (Her)aanleg van fietspaden langs gewestwegen
  • (Her)aanleg van jaagpaden

Hoe verzamelt het Pactportaal de data voor deze doelstelling?

Samen met de provincies begeleidt het departement Mobiliteit en Openbare Werken (DMOW) lokale besturen bij de aanleg van gemeentelijke fietsinfrastructuur, voornamelijk via het Fietsfonds. Bij deze samenwerking verzamelt het DMOW de data over nieuwe of structureel opgewaardeerde fietsinfrastructuur en deelt deze data met het portaal.  Vanaf 2024 zullen ook de fietspaden gesubsidieerd vanuit het Kopenhagenfonds automatisch meegenomen worden in de telling. Gezien de Vlaamse fietspadendata versnipperd zijn, en de data uit het Fietsfonds en het Kopenhagenplan niet volledig de data van deze doelstelling dekken, is het voor de lokale besturen mogelijk om op het Loket voor lokale besturen nieuwe of opgewaardeerde fietspaden in meter aanvullend te rapporteren.

Bron: Team Mobiliteit, Departement Wonen, Leven & Ondernemen | Stad & OCMW Lier

BBC-acties gekoppeld aan het klimaatactieplan 2.0